Adviesverlening

Binnen de Vlaamse overheid zijn momenteel volgende 13 beleidsdomeinen:

1. het beleidsdomein Omgeving;
2. het beleidsdomein Mobiliteit en Openbare Werken (MOW);
3. het beleidsdomein Bestuurszaken (BZ);
4. het beleidsdomein Diensten voor het Algemeen Regeringsbeleid (DAR);
5. het beleidsdomein Internationaal Vlaanderen (iV);
6. het beleidsdomein Economie, Wetenschap en Innovatie (EWI);
7. het beleidsdomein Onderwijs en Vorming (OV);
8. het beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (WVG);
9. het beleidsdomein Cultuur, Jeugd, Sport en Media (CJSM);
10. het beleidsdomein Werk en Sociale Economie (WSE);
11. het beleidsdomein Landbouw en Visserij (LV);
12. het beleidsdomein Financiën en Begroting (FB).

Advies moet gevraagd worden aan de beleidsdomeinen die voor het complexe project relevant zijn.

Enkele beleidsdomeinen zijn duidelijk altijd relevant.
Dit is het beleidsdomein Omgeving omdat een complex project om een geïntegreerd vergunningen- en ruimtelijk planproces vraagt.

Wat betreft het beleidsdomein Mobiliteit en Openbare Werken is het zo dat complexe projecten zo goed als altijd wel een impact hebben op mobiliteitsaspecten of verkeer.

De relevantie is ook afhankelijk van de inhoud van het complexe project.
Ter illustratie kan gedacht worden aan:

Betrek strategische adviesraden zo vroeg mogelijk in het proces, op een moment dat nog over (strategische) keuzes kan worden gediscussieerd. Zo geef je die raden de kans om vanuit hun specifieke deskundigheid en samenstelling niet alleen tijdig kennis te krijgen over de doelstellingen en mogelijke oplossingspistes van het project maar ook de nodige aandachtspunten en eigen suggesties mee te geven voor te onderzoeken pistes.

Op Vlaams niveau bestaan momenteel de volgende strategische adviesraden :

1. de Strategische Adviesraad Ruimtelijke Ordening en Onroerend Erfgoed (SARO);
2. de Strategische Adviesraad Vlaamse Woonraad (Vlaamse Woonraad);
3. de Strategische Adviesraad Milieu- en Natuurraad van Vlaanderen (Minaraad);
4. de Strategische Adviesraad Mobiliteitsraad (MORA);
5. de Strategische Adviesraad Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV);
6. de Strategische Adviesraad Vlaamse Raad voor Wetenschap en Innovatie (VRWI);
7. de Strategische Adviesraad Vlaamse Onderwijsraad (Vlor);
8. de Strategische Adviesraad Welzijn, Gezondheid en Gezin (SARWGG);
9. de Strategische Adviesraad Cultuur, Jeugd, Sport en Media (SARC);
10. de Strategische Adviesraad Landbouw en Visserij (SALV);
 

De strategische adviesraden op Vlaams niveau die voor het complexe project relevant zijn, moeten om advies gevraagd worden als de Vlaamse Regering de startbeslissing heeft genomen. Enkel de relevante gewestelijke strategische adviesraden zullen dan om advies gevraagd worden. Zoals bij de relevante beleidsdomeinen, zullen ook hier adviesraden zijn die steeds relevant zijn, terwijl andere adviesraden in functie van de inhoud van het project relevant zijn.

Op provinciaal niveau kunnen er verschillende adviesraden bestaan. Hierbij valt te denken aan:

1. een provinciale commissie voor ruimtelijke ordening;
2. een provinciale adviesraad voor Ouderen;
3. een provinciale cultuurraad;
4. ...

De betrokken provinciale commissies voor ruimtelijke ordening moeten om advies gevraagd worden als een provincieraad de startbeslissing heeft genomen.

Ook op gemeentelijk niveau kunnen er verschillende adviesraden bestaan.

Er moet advies gevraagd worden aan de gemeentelijke commissies voor ruimtelijke ordening van de gemeenten die geheel of gedeeltelijk behoren tot de geografische werkingssfeer van het geplande project, als een gemeenteraad de startbeslissing heeft genomen.

Ook lokale besturen worden gevraagd om een advies te geven over een alternatievenonderzoeksnota en een voorontwerp van voorkeursbesluit.

Zo moet er steeds advies gevraagd worden aan:
1. de gemeenten die geheel of gedeeltelijk behoren tot de geografische werkingssfeer van het geplande project;
2. de provincie of provincies waarin deze gemeenten liggen.

Logischerwijze moet de lokale overheid die de startbeslissing heeft genomen, geen advies aan zichzelf vragen.

Heeft de provincieraad de startbeslissing genomen, dan wordt ook advies gevraagd aan de deputatie van de betrokken provincies.

Heeft de gemeenteraad de startbeslissing heeft genomen, dan wordt ook advies gevraagd aan het college van burgemeester en schepenen van de gemeenten die geheel of gedeeltelijk behoren tot de geografische werkingssfeer van het geplande project.

Ook hier is het zo dat de lokale overheid die de startbeslissing heeft genomen, geen advies aan zichzelf moet vragen.

Tot slot zijn er een aantal adviesinstanties die limitatief opgesomd worden. Deze instanties zullen maar in welbepaalde gevallen om advies gevraagd worden.

Hierbij valt te denken aan de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen, het Directoraal-Generaal Luchtvaart van de Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Verkeer, het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle, ...

De lijst van deze adviesinstanties is opgenomen in artikel 9, §4, van het besluit van 12 december 2014 tot uitvoering van het decreet van 25 april 2014 betreffende complexe projecten.

De alternatievenonderzoeksnota wordt op de website www.complexeprojecten.be bekend gemaakt. Adviesraden, entiteiten en ambtenaren kunnen aldus de stand van een complex project opvolgen.

Merkt een strategische adviesraad, een entiteit of een ambtenaar dat hij om één of andere reden niet om een (deel)advies is gevraagd, kan deze adviesraad, entiteit of ambtenaar op eigen initiatief een advies uitbrengen.

Deze mogelijkheid wordt uitdrukkelijk voorzien voor entiteiten of ambtenaren binnen een beleidsdomein en voor gewestelijke strategische adviesraden, maar geldt ook voor andere instanties.
Entiteiten of ambtenaren binnen een beleidsdomein die uit eigen beweging een advies uitbrengen, zullen dit moeten doen via de leidend ambtenaar van het departement van hun beleidsdomein.  Deze entiteiten of ambtenaren en de strategische adviesraden zullen hun advies wel moeten uitbrengen binnen de juiste termijn. 

• Hoe wordt een advies gevraagd en uitgebracht?

Het is de procesverantwoordelijke die het advies aan de verschillende instanties vraagt.

Hij vraagt dit advies op het moment dat hij de alternatievenonderzoeksnota aan deze instanties bezorgt. Als je reeds de naam van een contactpersoon kent bij de adviesinstantie, geef dit dan aan.

Voor entiteiten of ambtenaren op Vlaams niveau wordt er niet langer rechtstreeks advies gevraagd aan (ambtenaren van) departementen, agentschappen, afdelingen of diensten op Vlaams niveau, maar aan de leidend ambtenaar van het departement van de beleidsdomeinen die relevant zijn voor het complexe project.

Deze leidend ambtenaar staat vervolgens in voor het opvragen van de nodige adviezen binnen het relevante beleidsdomein. Binnen een beleidsdomein zullen dus afspraken gemaakt moeten worden over de wijze waarop deeladviezen gevraagd en verleend worden.

De leidend ambtenaar brengt een gecoördineerd advies uit namens het beleidsdomein in kwestie. 

De strategische adviesraden, betrokken lokale overheden en limitatief opgesomde instanties worden op de geijkte manier om advies verzocht.

De verschillende adviesinstanties hebben 45 dagen om hun advies aan de procesverantwoordelijke te bezorgen. Deze termijn gaat in op de dag na de datum van de ontvangst van het verzoek om advies.

Het is aangewezen een breed overleg te voorzien om het geheel van adviezen en andere ontvangen opmerkingen te bespreken. Verschillende onderdelen van het geïntegreerd onderzoek worden besproken op het overleg. Maak in de agenda een onderscheid tussen de bespreking van het milieukundig onderzoek, het ruimtelijk onderzoek, de financiële kosten- en batenanalyse,...   

• Hoe wordt een vrijwillig advies uitgebracht?

Entiteiten of ambtenaren binnen een beleidsdomein die uit eigen beweging een advies uitbrengen, moeten dit eveneens aan de leidend ambtenaar van het departement van hun beleidsdomein uitbrengen. Ook andere instanties, waaronder strategische adviesraden, kunnen uit eigen beweging een advies uitbrengen.  

Leidende ambtenaren die een advies uitbrengen naar aanleiding van een vrijwillig door een entiteit of ambtenaar uitgebracht advies, en strategische adviesraden die uit eigen initiatief een advies uitbrengen, beschikken eveneens over 45 dagen om dit te doen. In dit geval gaat de termijn van 45 dagen in op de eerste dag van de publicatie van de alternatievenonderzoeksnota op de website complexe projecten.

• Overmaken van uitgebrachte adviezen

De procesverantwoordelijke bezorgt de uitgebrachte adviezen aan het multidisciplinair projectteam.

De procesverantwoordelijke bezorgt de uitgebrachte adviezen aan het team Mer, binnen tien dagen na het verstrijken van de termijn van 45 dagen.
Het team Mer dient bij het beslissen over de reikwijdte en het detailleringsniveau van de informatie die in het MER moet worden opgenomen, immers rekening te houden met de uitgebrachte adviezen, de opmerkingen van het publiek en het resultaat van de grensoverschrijdende raadpleging.

De instanties die advies geven over het voorontwerp van voorkeursbesluit zijn dezelfde als deze die advies geven over de alternatievenonderzoeksnota.

Ook hier is het de procesverantwoordelijke die de synthesenota en het voorontwerp van voorkeursbesluit bezorgt aan de leidende ambtenaren en de andere adviesinstanties. De procesverantwoordelijke vraagt hen om een advies te verlenen. Als je reeds de naam kent van een contactpersoon, geef dit dan aan.

Tevens nodigt de procesverantwoordelijke de leidende ambtenaren en de andere adviesinstanties uit op een adviesvergadering.

Tussen enerzijds de uitnodiging en het bezorgen van de synthesenota en het voorontwerp van voorkeursbesluit en de adviesvergadering anderzijds is een termijn van minstens dertig dagen. Dit geeft de adviesinstanties de mogelijkheid om de documenten, en dus het complexe project, nader te bekijken.

De adviesinstanties geven hun advies uiterlijk op het moment van de adviesvergadering. Verschillende rapporten en nota's worden besproken op de vergadering. Maak in de agenda een onderscheid tussen de bespreking van het geïntegreerd onderzoek (strategisch MER, ruimtelijk onderzoek, financiële kosten en baten) en het voorontwerp voorkeursbesluit.